Chúng ta đều biết rằng tốt nhất những người mắc bệnh tiểu đường nên mang theo thực phẩm có đường để tự cứu mình trong trường hợp bị tụt đường huyết. Nhưng bạn đã biết bị tụt đường huyết nên ăn gì, uống gì và ăn bao nhiêu để đảm bảo giảm bớt tình trạng này mà không làm tăng lượng đường trong máu quá nhiều chưa?

1. Tổng quan về tụt đường huyết

Tụt đường huyết (hạ đường huyết) là tình trạng nồng độ glucose trong máu thấp (dưới 70 mg/dL hoặc 3,9 mmol/L). Nguyên nhân chính gây hạ đường huyết bao gồm lượng đường ăn vào không đủ, sản xuất không đủ đường, tiêu thụ quá nhiều đường và chuyển hóa đường quá mức. Nhóm nguy cơ cao chủ yếu là bệnh nhân tiểu đường, trong đó bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 có tỷ lệ hạ đường huyết cao hơn.

Các triệu chứng của hạ đường huyết bao gồm đánh trống ngực, đổ mồ hôi và thậm chí thay đổi ý thức, có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Phương pháp chính để điều trị hạ đường huyết là tìm ra nguyên nhân gây hạ đường huyết và sau đó tiến hành điều trị theo mục tiêu. Trong trường hợp hạ đường huyết cấp tính, người bệnh nên tiêu thụ ngay lập tức các thực phẩm có đường hoặc thuốc bằng đường uống. Trường hợp nặng cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay để điều trị bằng đường tĩnh mạch. Điều trị lâu dài đòi hỏi phải điều chỉnh thói quen ăn kiêng hoặc liều lượng thuốc để giúp ổn định lượng đường trong máu. 

Về phòng ngừa, bệnh nhân tiểu đường cần thường xuyên theo dõi lượng đường trong máu và kiểm soát đáng kể chế độ ăn uống, tập luyện để ngăn ngừa tình trạng hạ đường huyết xảy ra. 

Hạ đường huyết lâu dài hoặc thường xuyên có thể dẫn đến các biến chứng như hôn mê, động kinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng. Vì vậy, việc phòng ngừa và điều trị tình trạng hạ đường huyết là vấn đề sức khỏe vô cùng quan trọng.

2. Bị tụt đường huyết nên ăn gì, uống gì? 

Mức độ tăng đường huyết có liên quan chặt chẽ đến chỉ số đường huyết của thực phẩm. Cộng đồng dinh dưỡng đặt chỉ số đường huyết của glucose là 100, theo đó những thực phẩm có chỉ số đường huyết > 75 được coi là thực phẩm có chỉ số đường huyết cao. Sau khi đi vào đường tiêu hóa, chúng sẽ nhanh chóng chuyển hóa thành glucose và làm tăng nhanh lượng đường trong máu. 

Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao phổ biến theo thứ tự giảm dần là: glucose > mật ong > nước đường > nước trái cây > nho khô > sữa. Khi bệnh nhân có triệu chứng bị tụt đường huyết hoặc phát hiện chỉ số đường huyết thấp hơn 3,9 mmol/L khi theo dõi lượng đường trong máu thì có thể bổ sung ngay những thực phẩm này. 

– Kẹo (kẹo cứng): Kẹo cứng là loại kẹo có hàm lượng đường cao, dễ mang theo; tuy nhiên, kẹo cứng chứa nhiều chất phụ gia và chất tạo màu nên không nên ăn quá nhiều.

– Kẹo dẻo: Kẹo nước ép trái cây chứa lượng đường và calo thấp. Tiêu thụ vừa phải kẹo nước ép trái cây có thể duy trì lượng đường trong máu mà không gây ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe.

– Viên glucose: Glucose có thể nhanh chóng làm tăng lượng đường trong máu vì glucose là đường đơn được cơ thể hấp thụ nhanh chóng; các loại kẹo khác có thể chứa chất béo hoặc protein sẽ làm chậm tốc độ hấp thu và làm chậm quá trình tăng lượng đường trong máu.

– Nước ép: Nước ép trái cây (cam, nho, táo…) chứa lượng lớn glucose và fructose, đồng thời cũng rất giàu vitamin nên rất thích hợp cho bệnh nhân bị hạ đường huyết.

Cần lưu ý rằng một số thực phẩm như kem, socola cũng có thể làm tăng lượng đường trong máu, nhưng vì chúng chứa nhiều chất béo và protein nên lượng đường trong máu không thể tăng nhanh trong thời gian ngắn. Vì vậy tốt nhất người bị tụt đường huyết không nên ăn những thực phẩm này.

Nói chung, chúng ta cần tiêu thụ thực phẩm tương đương với 15-20 gram glucose. Các triệu chứng thường hết trong vòng 15-20 phút sau khi bổ sung thực phẩm có đường. Nhưng nếu bạn đang sử dụng insulin tác dụng kéo dài hoặc thuốc uống tác dụng kéo dài, bạn cần tiếp tục theo dõi lượng đường trong máu và ăn nhiều thức ăn hơn.

Ngoài ra, chúng ta cần lưu ý rằng việc ăn bổ sung đường phải được thực hiện khi người bệnh còn tỉnh táo. Nếu người bệnh đã bất tỉnh thì không được ép ăn để tránh bị ngạt thở, nguy hiểm đến tính mạng. Chúng ta cần đưa người bệnh đến bệnh viện ngay để nhân viên y tế có chuyên môn cấp cứu kịp thời.

>>> Bài viết liên quan: Hoa quả cho người tiểu đường