Tuổi thơ của PGS. TS Trần Văn Ơn, người con dân tộc Sán Chay, lớn lên cùng cỏ cây và các bài thuốc thảo dược dân gian của dân tộc mình. Niềm say mê cỏ cây, dược liệu đã ngấm vào dòng máu của ông lúc nào không hay. Để rồi hơn 30 năm nghiên cứu khoa học, tìm tòi khám phá các dược liệu của núi rừng đã trở thành cuộc sống của ông. Và trong hành trình đó, ông đã tìm ra dây thìa canh lá to, dược liệu vàng cho người tiểu đường chưa từng được thế giới biết đến.
Sinh ra và lớn lên tại vùng núi cao Thái Nguyên, nơi mưa thuận gió hoà, chất đất được trời phú cho tươi tốt đặc biệt phù hợp các loại cây cỏ làm thuốc, PGS.TS Trần Văn Ơn và người dân bản làng đều xa lạ với thuốc tây, họ thường sử dụng các loại thảo dược, cỏ cây kiếm được trên rừng để bảo vệ sức khỏe. Chính vì thế, từ nhỏ ông đã đam mê và hiểu được giá trị của nguồn tài nguyên dược liệu của núi rừng.
Mang trên mình sứ mệnh “Đánh thức những thảo dược vàng của núi rừng trong truyền thuyết
Để những tinh hoa trân quý ngàn năm mãi được lưu truyền”, hơn 30 năm qua, ròng rã từ đồng bằng châu thổ Sông Hồng đến cao Nguyên đá Hà Giang, bước chân ông vẫn không ngưng nghỉ tìm kiếm các cây thuốc quý, bài thuốc hay với khát vọng bảo tồn và phát triển các loại dược liệu của Dân tộc, biến Việt Nam trở thành vườn thảo dược của thế giới.
Một trong những thành tựu và phát hiện đột phá nhất trong sự nghiệp của PGS Ơn chính là khám phá ra loài “Dây thìa canh lá to” kỳ diệu, loại dược liệu không chỉ mới với Việt Nam mà còn chưa từng được biết đến trên thế giới.
200 ngày đêm “băng đèo vượt suối” để có những kết quả đầu tiên
PGS. Trần Văn Ơn – Nguyên Trưởng bộ môn Thực vật học (Trường ĐH Dược Hà Nội) kể, hành trình đầy gian nan và kỳ lạ ấy phải bắt nguồn từ khi thầy thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ: “Sàng lọc các bài thuốc dược liệu có tác dụng hạ đường huyết” vào năm 2006
Ông đã tìm đọc rất nhiều tài liệu và tình cờ phát hiện bài viết nói về loài cây Gymnema có tác dụng hạ đường huyết của Ấn Độ (tiếng Ấn Độ gọi là cây Gumar). Loài cây thuộc họ Thiên lý này được sử dụng tại Ấn Độ từ 2000 năm trước để trị bệnh “nước tiểu ngọt như mật”. Tài liệu còn chỉ ra rằng, loài cây này cũng phân bố ở vùng có khí hậu nhiệt đới ẩm, trong đó có Việt Nam.
Chỉ bằng hình vẽ và miêu tả trong tài liệu, PGS Trần Văn Ơn quyết tâm đi tìm loài cây “bí hiểm” này. Tuy nhiên, quá trình tìm được loài cây này vất vả hơn ông tưởng tượng rất nhiều. Ông đã phải vào Nam ra Bắc, lặn lội trong rừng, “xới tung” nhiều vùng đất và nhiều lần thất vọng đi về tay không. Nhưng trời đất run rủi, trong rất nhiều loại dây leo được thu thập về, ông đã xét nghiệm và tìm được loại cây có tác dụng hạ đường huyết, được gọi đơn giản là Dây thìa canh (tên khoa học là Gymnema sylvestre).
Hành trình gian nan của PGS TS Trần Văn Ơn khi đi tìm cây Dây thìa canh
Nhân giống cây dược liệu quý
Sau khi xác định được chính xác cây Dây thìa canh, PGS Ơn đã tìm được loài cây này ở rất nhiều vùng địa lý của Việt Nam. Thầy đã tiến hành sàng lọc và gieo hạt tại vườn ươm của trường Đại học Dược. Cuối cùng, thầy ươm thành công được 42 bầu cây Dây thìa canh.
Để xác định xem vùng khí hậu, vùng đất nào phù hợp với Dây thìa canh, thầy đã mang 21 cây lên vùng núi Thái Nguyên, gửi người cháu trồng, lại lấy 21 cây xuống vùng bể Hải Hậu để giao cho một Công ty Dược trồng. Kết quả, ở cả hai vùng, Dây thìa canh đều mọc khá tốt. Ở Hải Hậu, Dây thìa canh mọc tốt, nhanh được thu hoạch. Tuy nhiên, ở vùng Thái Nguyên, cây mọc chậm hơn nhưng hàm lượng dược liệu trong cây lại cao hơn. Hiện Thái Nguyên cũng trở thành vùng “đất tổ” của Dây thìa canh với nhiều gốc cây “tổ” có tuổi đời trên 10 năm, khá quý, là “mẹ” của nhiều thửa ruộng Dây thìa canh bây giờ.
Tác dụng “4 trong 1”
Hoạt chất chính trong Dây thìa canh là gymnemic acid, với cơ chế tác dụng đã được xác định là tăng tiết hormon INS của tuyến tuỵ, tăng cường hoạt lực của hormon INS, ức chế hấp thu glucose ở ruột, làm tăng hoạt tính của men hấp thu và sử dụng đường, giảm cholesterol và lipid máu.
Tác dụng giúp hạ đường huyết của Dây thìa canh có những điểm tương đồng như hormon INS nhanh: đỉnh tác dụng hạ đường huyết ở 2h và duy trì đến 4h; mức độ hạ đường huyết tương đương ở thời điểm 2h và 4h. Ngoài ra trên một số nghiên cứu khác cho thấy tác dụng giảm cholesterol máu giảm béo phì cũng rất hiệu quả.
Dù chưa được coi là thuốc nhưng điều đặc biệt của Dây thìa canh đó là tác dụng “4 trong 1” hơn hẳn nhiều loại thuốc khác. 4 tác dụng này đều giúp hạ đường huyết, ngăn ngừa biến chứng cho bệnh nhân tiểu đường. Với tính ôn hòa của thảo dược, Dây thìa canh không có tác dụng phụ với người bệnh ĐTĐ khi sử dụng lâu dài.
Cây Dây thìa canh lá to kỳ diệu – thành quả 3.650 ngày tìm kiếm không mệt mỏi dọc chiều dài đất nước
Việc phát hiện ra dây thìa canh đã mang lại niềm vui tuổi già cho hàng chục ngàn bệnh nhân tiểu đường trên cả nước. Tuy khép lại đề tài cấp bộ, nhưng bằng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, quyết tâm tìm kiếm những sản phẩm tốt hơn nữa cho cộng đồng, không tự hài lòng với thành quả của mình, cùng sự nhạy cảm của một chuyên gia thực vật học hàng đầu Việt Nam, ông đã tiếp tục tìm kiếm và khám phá ra Dây thìa canh lá to (Tên khoa học là Gymnema latifolium), có kích thước lá lớn gấp 5 có tác dụng và hoạt tính vượt trội so với dây thìa canh lá nhỏ đã tìm ra trước đây.
Đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu sản xuất chế phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường từ cây dây thìa canh lá to” do PGS.TS Trần Văn Ơn – Nguyên trưởng Bộ môn Thực vật, trường Đại học Dược Hà Nội cùng cộng sự thực hiện được coi là đề tài định danh Dây thìa canh lá to vì hiện nay trên thế giới, ngoài những nghiên cứu phân loại, chưa có nghiên cứu nào về thành phần hóa học và tác dụng sinh học của dược liệu này.
Niềm vui của PGS TS Trần Văn Ơn khi tìm thấy Dây thìa canh lá to
Theo PGS.TS Trần Văn Ơn“Kết quả nghiên cứu cho thấy, mức giảm đường huyết của cây Dây thìa canh lá to (Gymnema latifolium) là 36,31 ± 3,5%, còn Dây thìa canh (Gymnema sylvestre) là 23,41 ± 4,09%. Như vậy, mức độ giảm đường huyết của dây thìa canh lá to cao vượt trội so với dây thìa canh thường
Đồng thời an toàn, không có độc tính cấp và bán trường diễn ngay cả khi dùng dây thìa canh lá to liên tục trong thời gian dài
Công nghệ tiêu chuẩn quốc tế
Dây thìa canh lá to hiện đã được nhân giống và sản xuất trên diện rộng tại vùng trồng trên Thái Nguyên theo tiêu chuẩn GACP-WHO, theo hướng Organic với tiêu chuẩn 4 không “ Không phân bón hóa học, Không thuốc diệt cỏ, Không thuốc trừ sâu hóa học, Không biến đổi gen” để đảm bảo nguồn dược liệu sạch, an toàn.
Để có được dược liệu sạch theo tiêu chuẩn quốc tế, PGS Ơn đã phải lọc giống cây qua 3 thế hệ. Giống lấy từ “cây tổ” sau đó gieo trồng qua “3 đời” vẫn cho hoạt chất ổn định, phát triển bình thường mới được đưa vào gieo trồng trên diện rộng. Đất trồng, nguồn nước phải đảm bảo dư lượng thuốc trừ sâu, độc tố dưới ngưỡng cho phép. Đồng thời, để tránh “ô nhiễm chéo”, những vùng đất trồng Dây thìa canh cũng đảm bảo cách xa các vùng trồng hoa màu khác hoặc phải được ngăn bằng hàng rào cây xanh, tránh thuốc trừ sâu ở các vùng khác lây sang.
Việc thu hái Dây thìa canh cũng phải tuân thủ những kỹ thuật đã quy định. Dây thìa canh có chất lượng tốt khi thu hoạch sau 3-4 tháng (ở Thái Nguyên), 2 tháng (Hải Hậu). Bộ phận tốt nhất là cành bánh tẻ và lá.
Sau khi thu hái, sản phẩm được rửa, hong, phơi, sấy bằng hệ thống sấy năng lượng mặt trời. Khi sản phẩm đạt tỷ lệ thủy phần (độ ẩm) dưới 12% thì đưa vào đóng 2 lần túi nilon, dán nhãn và bảo quản trong kho thoáng, đạt tiêu chuẩn. Mỗi lô trồng đều có hồ sơ để có thể đối chiếu, kiểm tra chất lượng.
Hiện nay, đề tài cấp Bộ về Dây thìa canh lá to và vùng trồng Dây thìa canh lá to tại Thái Nguyên đã được PGS.TS Trần Văn Ơn chuyển giao cho Công ty Dược khoa sản xuất thành viên tiểu đường DK-BETICS.
DK-BETICS từ dây thìa canh và Dây thìa canh lá to có khả năng hạ đường huyết vượt trội là do có tác dụng “4 trong 1”, giúp ổn định đường huyết và ngăn ngừa biến chứng khi tác động vào các quá trình: Tăng sinh tế bào Beta đảo tụy. Từ đó tăng tiết hormon INS. Trên thực tế, dùng được cho cả đái tháo đường tuýp 1 và tuýp 2. Giảm hấp thu glucose ở ruột vào máu. Tăng men sử dụng đường ở mô, cơ. Tăng đào thải cholesterol và lipid, giảm mỡ máu.
Sản phẩm DK-BETICS phù hợp với đối tượng người bị tiền tiểu đường, người bị bệnh tiểu đường typ 1 và typ 2, an toàn, không tác dụng phụ khi dùng lâu dài. Hiện, DK-BETICS là sản phẩm duy nhất trên thị trường có chứa dây thìa canh lá to.
DKbetics là sản phẩm đầu tiên và duy nhất nhận chuyển giao công nghệ từ PGS.TS Trần Văn Ơn, là kết tinh của rất nhiều tâm huyết, chất xám, rất nhiều sức lao động trong ròng rã rất nhiều năm trời , là kết quả của 13 đề tài trong đó có 3 đề tài nghiên cứu khoa học công nghệ cấp Bộ “Sàng lọc các dược liệu và bài thuốc có tác dụng điều trị đái tháo đường”, “Hoàn thiện công nghệ trồng trọt, sản xuất cao định chuẩn và sản xuất chế phẩm từ cây Dây thìa canh hỗ trợ điều trị đái tháo đường”và đề tài “Nghiên cứu sản xuất chế phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường từ cây Dây thìa canh lá to” . Dkbetics là sản phẩm kế thừa và vượt trội tác dụng của Dây thìa canh trên thị trường. Có thể nói DKbetics là sản phẩm được ra đời để phục vụ cộng đồng, đó cũng chính là tâm huyết của những nhà khoa học tham gia vào nghiên cứu.
Vùng trồng nguyên liệu Dây thìa canh lá to theo tiêu chuẩn GACP
Tương lai của Dây thìa canh và Dây thìa canh lá to
Sau hơn 10 năm tìm tòi và nghiên cứu, Dây thìa canh đã chính thức được đưa vào Dược điển Việt Nam V. Sự kiện này có ý nghĩa to lớn với nền Dược liệu Việt Nam và mở ra một tương lai mới cho bệnh nhân đái tháo đường.
Bệnh nhân ĐTĐ nếu không duy trì đường huyết ổn định trong giới hạn an toàn sẽ gây ra các biến chứng rất nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu uống thuốc đều và thay đổi chế độ ăn, chế độ luyện tập, bệnh nhân vẫn có thể chung sống hòa bình với bệnh ĐTĐ. Tuy nhiên, dùng thuốc tây dài ngày có thể gây nên những tác dụng phụ gây khó chịu cho người bệnh. Đồng thời, việc dùng 3-4 loại thuốc cùng lúc cũng khiến người bệnh cảm thấy bất tiện, dễ bị quên thuốc.
Trong khi đó, DKbetics có ưu điểm nổi trội hơn so với các sản phẩm Dây thìa canh khác trên thị trường. Đây là sản phẩm kết hợp 2 loài Dây thìa canh (Gymnema sylvestre) và Dây thìa canh lá to (Gymnema latifolium) với tác dụng giúp hạ đường huyết và ổn định đường huyết vượt trội được tuyển chọn kỹ lưỡng từ khâu chọn giống, trồng trọt và thu hái theo tiêu chuẩn GACP-WHO. DK-BETICS đã được chứng minh có tác dụng “4 trong 1” đồng thời không có tác dụng phụ, hiệu quả ổn định đường huyết vượt trội, dễ sử dụng, không cần phải dùng cùng lúc nhiều sản phẩm. Do lành tính nên dù bệnh nhân có dùng quá liều DK-BETICS cũng không gây ngộ độc.
Thực phẩm bảo vệ sức khoẻ Dkbetics- Ổn định đường huyết, ngăn ngừa biến chứng ➤ Thực phẩm bảo vệ sức khoẻ Dkbetics ➤ Biến chứng thường gặp của bệnh nhân đái tháo đường |
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu chứng tỏ, sau khi dùng các sản phẩm thực phẩm chức năng từ Dây thìa canh có 20% bệnh nhân không còn phải dùng thuốc tây, số còn lại dùng phối hợp giảm liều thuốc. Các minh chứng khoa học cũng như sự công nhận của người dùng, năm sau nhiều hơn năm trước là minh chứng thuyết phục nhất cho sự thành công của sản phẩm DK-BETICS. PGS.TS Trần Văn Ơn tin rằng ngày càng nhiều bệnh nhân tìm thấy sự tin cậy đối với sản phẩm DK-BETICS.