093.666.8010

Bệnh tiểu đường có tính di truyền hay không?

Hiện nay tỉ lệ người mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng. Bệnh rất phức tạp và có nhiều yếu tố gây bệnh. Có người lo lắng rằng bố mẹ họ mắc bệnh tiểu đường thì liệu họ có bị tiểu đường không? Trong bài viết này, bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu bệnh tiểu đường có tính di truyền hay không?

1. Sự điều hòa đường huyết của cơ thế

Con người ăn nhiều loại thực phẩm trong cuộc sống hàng ngày, một trong số đó là nhóm carbohydrate (như cơm, mì…). Sau một loạt quá trình tiêu hóa và phân hủy trong đường tiêu hóa của con người, chúng sẽ chuyển thành các đường đơn, tức là thành glucose. Glucose được hấp thụ vào máu, do đó làm tăng lượng đường trong máu. 

Trong trường hợp bình thường, lượng đường trong máu của cơ thể được duy trì ở mức ổn định. Insulin chính là hormone có vai trò chính trong việc duy trì lượng đường trong máu ở mức bình thường.

Tiểu đảo tụy là một khối tế bào trong tuyến tụy, có chức năng tiết insulin. Khi lượng đường trong máu tăng cao sẽ kích thích các đảo tụy tiết ra insulin. Insulin có thể chuyển đường vào tế bào để sử dụng hoặc dự trữ, từ đó làm giảm lượng đường trong máu xuống mức bình thường.

2. Tại sao người ta mắc bệnh tiểu đường?

Có nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như yếu tố di truyền, nhiễm virus, béo phì, giảm hoạt động, chức năng bài tiết của đảo tụy không đủ hoặc tác dụng của insulin bị suy yếu… Nếu cơ thể con người không thể tự điều chỉnh thông qua điều hòa sinh lý, lượng đường trong máu sẽ tăng cao bất thường, khi ấy người ta mắc bệnh tiểu đường.

3. Bệnh tiểu đường có tính di truyền không?

Một số người cho rằng bệnh tiểu đường có tính di truyền. Nếu mắc bệnh tiểu đường thì họ không dám sinh con vì sợ truyền bệnh cho con. Một số người trẻ thậm chí còn phàn nàn về việc cha mẹ mắc bệnh tiểu đường vì cho rằng mình bị di truyền bệnh này từ họ. Vậy bệnh tiểu đường có tính di truyền không?

Bệnh tiểu đường là do di truyền, nhưng thứ được di truyền không phải là bản thân bệnh tiểu đường mà là nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tức là các gen dễ mắc bệnh tiểu đường đều được di truyền. 

Ví dụ, bệnh tiểu đường loại 1 chủ yếu thừa hưởng các gen khiến tế bào beta tuyến tụy dễ bị virus tấn công và phá hủy tự miễn dịch. Bệnh tiểu đường loại 2 thừa hưởng các gen gây ra sự tiết và hoạt động insulin bất thường. Nói cách khác, nếu một người mắc bệnh tiểu đường, con cái của họ không nhất thiết sẽ mắc bệnh tiểu đường mà chỉ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao hơn những đứa trẻ có cha mẹ không mắc bệnh tiểu đường.

4. Yếu tố di truyền trong các loại tiểu đường

Bệnh tiểu đường có thể được chia thành 4 loại, loại phổ biến hơn là bệnh tiểu đường loại 1 và bệnh tiểu đường loại 2. Cơ chế bệnh sinh của chúng rất phức tạp, có hai nguyên nhân cơ bản là yếu tố di truyền và yếu tố môi trường. Bệnh tiểu đường là kết quả của sự tương tác lâu dài giữa yếu tố di truyền và yếu tố môi trường.

Có một số khác biệt giữa bệnh tiểu đường loại 1 và bệnh tiểu đường loại 2. Bản chất di truyền của bệnh tiểu đường loại 1 có liên quan đến kháng nguyên bạch cầu ở người. Tế bào beta tuyến tụy dễ bị tổn thương bởi virus hoặc các chất độc khác và dễ bị phá hủy tự miễn dịch, lần lượt gây ra tình trạng thiếu insulin, cuối cùng dẫn đến sự xuất hiện của bệnh tiểu đường loại 1. 

Yếu tố môi trường gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể là nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm virus. Do đó, cơ chế bệnh sinh của bệnh tiểu đường loại 1 như sau: bệnh nhân có một số kháng nguyên bạch cầu gây bệnh ở người vô tình bị nhiễm virus, gây ra sự phá hủy tế bào beta tuyến tụy và thiếu tiết insulin, từ đó dẫn đến xuất hiện bệnh tiểu đường loại 1.

Bệnh tiểu đường loại 2 là một căn bệnh phức tạp, có tính di truyền đa gen, dẫn đến sự xuất hiện của bệnh tiểu đường loại 2 bao gồm béo phì, hút thuốc, ăn uống quá mức và hoạt động thể chất không đủ.

Như vậy, bệnh tiểu đường có tính di truyền về khả năng mắc bệnh cao hơn cho con cái họ. Những người có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là người thân thế hệ thứ nhất của bệnh nhân tiểu đường, tức là cha mẹ hoặc anh chị em ruột, cần phải luôn chú ý đến tình trạng đường huyết của mình. Tốt nhất họ nên đến bệnh viện kiểm tra sức khỏe hàng năm để ngăn ngừa bệnh trước khi nó xảy ra.

>>> Xem thêm: Bệnh tiểu đường có chữa khỏi được không?