Đái tháo đường là một hội chứng chuyển hóa lâm sàng mà trong đó sự khiếm khuyết về tiết insulin hoặc hoạt động của insulin là những thay đổi bệnh lý chính. Bệnh đặc trưng bởi tăng đường huyết và kèm theo nhiều biến chứng bất thường. Bước đầu tiên để hiểu căn bệnh này là biết được sự khác biệt giữa đái tháo đường phụ thuộc insulin và không phụ thuộc insulin.

1. Đái tháo đường phụ thuộc insulin (Bệnh tiểu đường loại 1)

Đái tháo đường phụ thuộc insulin hay còn gọi là bệnh tiểu đường loại 1 hoặc “bệnh tiểu đường vị thành niên”. Nếu một người có cha mẹ, anh chị em ruột của người đó mắc bệnh tiểu đường loại 1 thì họ có nguy cơ cao mắc tiểu đường loại 1 cho dù cho đến hiện tại họ vẫn không có bất kỳ triệu chứng tăng đường huyết nào. 

Theo thời gian, bệnh nhân tiểu đường loại 1 sẽ bị suy giảm hệ thống miễn dịch và các tế bào tuyến tụy sản xuất insulin bị phá hủy. Cơ thể sẽ không còn sản xuất insulin hoặc lượng insulin sản xuất ra không đủ. Insulin là hormone điều hòa lượng đường trong máu và duy trì ở mức bình thường nên người bệnh phải dùng insulin, thậm chí phải tiêm nhiều lần trong ngày.

Tuyến tụy sản xuất insulin 

Các đợt hạ đường huyết cũng phổ biến hơn ở bệnh tiểu đường loại 1. Hạ đường huyết xảy ra nhanh chóng và cần điều trị ngay lập tức. Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) đưa ra một số khuyến nghị để giúp duy trì lượng đường trong máu khỏe mạnh, chẳng hạn như uống viên glucose, ăn kẹo, uống nước trái cây hoặc tiêm một loại hormone gọi là glucagon. Người nhà của người bệnh tiểu đường tuýp 1 cũng cần lưu ý khi người bệnh cần tiêm glucagon để ngăn ngừa biến chứng hạ đường huyết có thể dẫn đến mất ý thức, hôn mê và tử vong.

>>> Xem thêm: 5 triệu chứng tụt đường huyết phổ biến

Mặc dù đái tháo đường phụ thuộc insulin không thể chữa khỏi và việc điều trị mất nhiều thời gian hoặc thậm chí kéo dài suốt đời, nhưng với việc lập kế hoạch và quản lý cẩn thận cũng như lựa chọn lối sống lành mạnh, ngay cả những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 cũng có thể sống một cuộc sống trọn vẹn, khỏe mạnh và hạnh phúc.

2. Đái tháo đường không phụ thuộc insulin (Bệnh tiểu đường loại 2)

Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), bệnh nhân tiểu đường loại 1 chỉ chiếm 5% tổng số bệnh nhân tiểu đường, còn 95% bệnh nhân tiểu đường còn lại mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2, các tế bào của cơ thể ít nhạy cảm hơn với insulin, do đó tuyến tụy của bạn phải tạo ra nhiều insulin hơn để kiểm soát lượng đường trong máu. Đây gọi là tình trạng kháng insulin. 

Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), theo thời gian, những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 có thể phát triển các biến chứng như bệnh thần kinh do tiểu đường, tổn thương mạch máu, bệnh thận và giảm thị lực do lượng đường trong máu tăng cao làm tổn thương các mô cơ thể.

Những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 cũng có thể bị hạ đường huyết, nguyên nhân có thể là do dùng một số loại thuốc trị tiểu đường, dùng quá nhiều insulin hoặc ăn không đủ thức ăn.

3. Sự khác biệt lớn nhất giữa đái tháo đường phụ thuộc insulin và không phụ thuộc insulin

Sự khác biệt lớn nhất giữa 2 loại đái tháo đường này là nguyên nhân gây bệnh khác nhau. Bệnh tiểu đường loại 1 chủ yếu là do tế bào beta đảo tụy bị phá hủy, dẫn đến thiếu hụt tuyệt đối khả năng tiết insulin và bệnh này có tính chất di truyền. Trong khi đó, bệnh tiểu đường loại 2 chủ yếu là do ăn quá nhiều, lười vận động, béo phì và di truyền cũng là một yếu tố.

Ăn quá nhiều, béo phì là một nguyên nhân chính gây tiểu đường loại 2

Tuy vậy, ngoài những nguyên nhân gây bệnh khác nhau, việc tập thể dục, tuân thủ kế hoạch ăn kiêng và lối sống lành mạnh vẫn là những liệu trình bắt buộc đối với mọi bệnh nhân đái tháo đường. Trong số đó, việc theo dõi lượng đường trong máu là đặc biệt quan trọng. Đặc biệt là những người mắc bệnh tiểu đường loại 1, thậm chí có thể phải thử đường huyết 5-7 lần một ngày.

Kiểm tra đường huyết

Hi vọng bài viết cung cấp cho bạn thông tin hữu ích về đái tháo đường phụ thuộc insulin và không phụ thuộc insulin, cũng như sự khác biệt giữa chúng. Việc hiểu và xác định đúng loại đái tháo đường nào là vô cùng quan trọng giúp người bệnh có kế hoạch điều trị phù hợp, từ đó kiểm soát tốt căn bệnh này.