Một số phụ nữ ban đầu không có bệnh tiểu đường được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ sau khi mang thai. Vậy nguyên nhân và triệu chứng của tiểu đường thai kỳ là gì?
1. Bệnh tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ là một dạng tiểu đường xảy ra trong thời kỳ mang thai và thường biến mất sau khi em bé chào đời. Hơn 10% phụ nữ mang thai sẽ mắc tiểu đường thai kỳ và tình trạng này thường xảy ra vào khoảng tuần thứ 24 đến tuần thứ 28 của thai kỳ.
Trong thai kỳ, nhau thai sản xuất ra các hormone thiết yếu giúp thai nhi phát triển và lớn lên. Các hormone này cũng ngăn chặn một phần hoạt động của insulin, được gọi là kháng insulin. Thông thường, phụ nữ mang thai sẽ tự nhiên tăng mức insulin của mình để vượt qua tình trạng này. Nếu cơ thể không thể sản xuất thêm insulin hoặc trở nên kháng insulin hơn, bệnh tiểu đường thai kỳ sẽ phát triển.
Chẩn đoán tiểu đường thai kỳ dựa trên xét nghiệm dung nạp glucose đường uống 75 g đường lúc đói ở tuần thứ 24–28 của thai kỳ ở phụ nữ mang thai chưa từng biết mình bị tiểu đường. Xét nghiệm này có thể được thực hiện sớm hơn nếu có các yếu tố nguy cơ đáng kể hoặc có chỉ định lâm sàng.
Khi đã được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ, việc lập kế hoạch cẩn thận để tiếp tục theo dõi quá trình mang thai là rất quan trọng.
Bệnh rất có thể gây ra các bất lợi cho thai kỳ, chẳng hạn như dị tật bẩm sinh, thai to, sinh non, và phát triển các biến chứng của mẹ sau khi sinh con. Trong những năm gần đây, bệnh tiểu đường thai kỳ đã trở thành một trong những biến chứng thường gặp nhất khi mang thai, nhưng nếu được điều trị và kiểm soát đường huyết đúng cách, hầu hết phụ nữ mang thai sẽ trở lại lượng đường huyết bình thường sau khi sinh.
>>> Xem thêm: Ảnh hưởng của tiểu đường thai kỳ đối với thai nhi
2. Nguyên nhân mắc tiểu đường thai kỳ
Có 4 nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ.
Thứ nhất, yếu tố di truyền: nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ ở những người trong gia đình có tiền sử mắc bệnh tiểu đường cao gấp 1,55 lần so với những người không có tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường.
Thứ hai, bất thường về nội tiết tố từ tuần 24 đến 28 của thai kỳ. Đây là giai đoạn cao điểm cung cấp hormone tăng trưởng cho sự phát triển của thai nhi và cũng là giai đoạn có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ cao. Xét nghiệm bệnh tiểu đường thai kỳ thường được thực hiện vào khoảng thời gian này. Tuy nhiên, nếu phụ nữ mang thai có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, việc xét nghiệm có thể bắt đầu ngay từ lần khám thai đầu tiên.
Thứ ba là dinh dưỡng quá mức. Nhiều phụ nữ sau khi mang thai sẽ uống nhiều chất bổ sung dinh dưỡng, dễ dẫn đến béo phì và tiểu đường thai kỳ.
Thứ tư là tuổi tác. Các bà mẹ lớn tuổi chức năng cơ thể suy giảm dần và quá trình trao đổi chất chậm lại, cộng với việc bỏ qua bệnh rất dễ dẫn đến bệnh tiểu đường thai kỳ.
3. Các yếu tố nguy cơ
Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh lý này bao gồm:
- Thừa cân hoặc béo phì.
- Không tích cực tập thể dục.
- Bị tiền tiểu đường.
- Ở lần mang thai trước đã bị tiểu đường thai kỳ.
- Có hội chứng buồng trứng đa nang.
- Người thân trực hệ mắc bệnh tiểu đường.
4. Triệu chứng của bệnh tiểu đường thai kỳ
Bệnh tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng. Hầu hết các trường hợp được phát hiện trong quá trình sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ.
Tuy nhiên, nếu lượng đường trong máu tăng (tăng đường huyết), một số phụ nữ có thể gặp các triệu chứng sau:
- Dễ cảm thấy đói
- Cơn khát tăng lên.
- Đi tiểu thường xuyên (thường xuyên hơn bình thường).
- Khô miệng.
- Mệt mỏi.
- Ngứa âm hộ.
- Hoa mắt.
Vì các triệu chứng ban đầu của bệnh tiểu đường thai kỳ cũng giống như khi mang thai nên rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Vì vậy, khi mẹ bầu nhận thấy mình đồng thời có các triệu chứng trên thì nên chú ý và đến bệnh viện để khám sức khỏe càng sớm càng tốt. Đặc biệt chú ý đến việc theo dõi lượng đường trong máu tại nhà, chế độ ăn uống và hoạt động thể chất phù hợp.
