Đái tháo đường (ĐTĐ) và nhiễm trùng có tác dụng qua lại như một vòng xoắn bệnh lý: ĐTĐ nhất là khi không được điều trị kiểm soát đường máu tốt sẽ giảm sức đề kháng của cơ thể do các yếu tố kháng khuẩn như Bạch cầu, các bổ thể, các tự kháng thể, khả năng hóa ứng động…bị giảm do đó bệnh nhân ĐTĐ dễ bị nhiễm trùng, ngược lại bệnh nhân ĐTĐ khi bị nhiễm trùng sẽ góp phần làm tăng đường máu do những tác động của hệ nội tiết.
Khi đường máu tăng quá cao, có thể gây biến chứng cấp như hôn mê nhiễm toan ceton, hôn mê tăng thẩm thấu có thể gây tử vong. COVID-19 đang diễn ra trên toàn thế giới, là một loại nhiễm trùng có thể gây tử vong ngay cả với người không có bệnh nền, tiên lượng bệnh sẽ càng xấu hơn đối với bệnh nhân tiểu đường khi bị nhiễm COVID-19.
Bệnh nhân đái tháo đường trong mùa dịch COVID- 19 cần lưu ý gì?
Các nghiên cứu gần đây về COVID-19 cho thấy 81% các bệnh nhân ở dạng nhẹ, 14% ở dạng nặng và 5% ở mức độ nguy kịch. Nguy cơ bị bệnh nặng sẽ tăng lên ở người trên 70 tuổi, đặc biệt là những người có bệnh tim mạch, đái tháo đường hay bệnh phổi mạn tính.
Như thế đứng trước dịch COVID-19 bệnh nhân ĐTĐ cần được điều trị kiểm soát đường máu thật tốt thông qua dùng thuốc, chế độ ăn uống và tập luyện nghiêm túc ngay khi không nhiễm nhiễm Virus Corona mới, nhằm nâng cao sức đề kháng của cơ thể góp phần phòng và chống COVID-19.
1. Về điều trị và theo dõi ở người bị tiểu đường đã mắc Covid-19
1.1. Nếu là đối tượng đái tháo đường tuýp 1
- Tiếp tục dùng insulin ngay khi bệnh nhân không ăn. Nếu không tiêm insulin, glucose máu sẽ tăng cao hơn và dễ nguy cơ sản xuất ceton
- Theo dõi glucose máu mỗi 2- 4 giờ
- Nếu mức glucose máu > 250mg/dl (> 14 mmol/l), nên xét nghiệm tìm ceton trong nước tiểu.
- Nếu mức glucose máu cao và ceton niệu dương, cần tăng liều insulin, và phải báo cho bác sĩ hay chuyển đến bệnh viện.
- Nếu bệnh nhân không thể ăn một cách bình thường, thì thay thế bữa ăn với thức ăn dễ tiêu hóa, có đủ dinh dưỡng và lượng carbohydrate tương tự. Uống nhiều nước nhanh nếu có dấu hiệu mất nước
- Nếu bệnh nhân nôn mữa, dùng khoảng 15 gm carbohydrate mỗi giờ dưới dạng: kem que, thạch (không có đường tự do), nước ép trái cây như cam hay soda, nước táo đường, thỏi trái cây ép, yogurt đông lạnh, bánh mì nướng
- Đau ốm và đi chảy có thể là nguyên nhân mất nước. Điều quan trọng là phải ngăn ngừa, thay thế dịch đã mất bằng cách uống mỗi giờ
- Nếu nôn liên tục, nên đi bệnh viện khi mất nước nặng và đau nặng
1.2. Nếu là bệnh nhân tiểu đường tuýp 2
- Theo dõi glucose máu mỗi 4- 6 giờ.
- Tiếp tục dùng thuốc uống hay insulin và, nếu glucose vẫn còn cao (> 250mg/dl (> 14 mmol/l)) sau 48 giờ, nên đi khám hay đến bệnh viện có thể yêu cầu điều trị tăng cường hay bổ sung thêm.
- Tiếp tục ăn hay dùng thêm dịch nuôi dưỡng qua đường tiêu hóa nếu cần thiết. Uống nhiều nước.
- Nếu bệnh nhân nôn mữa, đi chảy hay nôn liên tục thì xử trí như ĐTĐ típ 1 ở trên
1.3. Mức mục tiêu của glucose máu và HbA1C
– Duy trì glucose máu lúc đói ≤ 6,5 mmol/l và/hoặc glucose máu sau ăn từ 7,8- 9,0 mmol/l.
– Duy trì mức mục tiêu của HbA1C ≤ 7%;
Tuy nhiên, mức HbA1C được điều chỉnh theo thực tế lâm sàng của từng đối tượng: Ở mức 6,5% đối với bệnh nhân trẻ, mới chẩn đoán ĐTĐ, chưa có biến chứng mạn, không có bệnh đi kèm;
Ở mức 7,5% đối với bệnh nhân lớn tuổi, bị bệnh ĐTĐ đã lâu, có biến chứng mạn, có nhiều bệnh đi kèm.
2. Chế độ chăm sóc, hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường trong mùa dịch
– Dinh dưỡng:
+ Hàng ngày bổ sung đủ và cân đối các chất sinh năng lượng như bột đường, đạm, béo và các chất không sinh năng lượng như vitamin, khoáng chất, nước, xơ.
+ Ăn nhiều trái cây và rau củ quả đa màu sắc: Các loại trái cây họ cam quýt, kiwi, đu đủ chín, dâu tây, ớt ngọt, cà chua, bông cải xanh, khoai tây… là những nguồn thực phẩm giàu vitamin C. Mỗi ngày nên ăn khoảng 300 g rau xanh, 2- 3 phần hoa quả tươi. Một phần tương đương một quả cam cỡ vừa, hoặc một quả kiwi, một quả táo, 2-3 múi bưởi, một quả ổi, 1/2 quả bơ, 6 quả dâu tây, một ly đu đủ,…
+ Ăn sữa chua và uống men vi sinh để làm lành mạnh hệ vi khuẩn ruột và tiêu hóa tốt.
+ Có chế độ ăn uống điều độ, chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp và trung bình để tránh đường trong máu tăng cao. Khi bổ sung trái cây để tăng vitamin C cần chọn trái cây ít ngọt.
+ Cung cấp đủ nước mỗi ngày cho cơ thể giúp thải độc tố và cũng là một cách hỗ trợ hệ miễn dịch.
– Vận động và sinh hoạt hàng ngày:
+ Thường xuyên tập luyện thể thao, cải thiện môi trường sống… giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng sức đề kháng.
+ Hạn chế các thói quen xấu làm ảnh hưởng sức khỏe nói chung và hệ miễn dịch nói riêng như ngủ không đủ giấc, thức quá khuya, thức đêm, ăn uống thất thường. Khi ngủ đủ giấc, cơ thể sẽ sản sinh ra cytokine là loại protein có khả năng kháng viêm và chống nhiễm trùng nên sẽ làm giảm khả năng mắc bệnh.
– Về mặt xã hội:
+ Tuân thủ nghiêm túc các Khuyến cáo về phòng, chống dịch COVID-19 do Bộ Y tế ban hành.
+ Không nên tham gia các lễ hội, du lịch hoặc đến những nơi đông người.
+ Nếu người già, người mắc bệnh mạn tính đang nằm viện thì người thân nên hạn chế đến thăm, để tránh mang theo virus lây bệnh.
+ Duy trì các điều trị thường quy như: uống thuốc, thăm khám đúng lịch, tập luyện thể dục đầy đủ theo chỉ định của bác sỹ,…
+ Tránh xa các nguồn lây nhiễm bệnh. (Những người có triệu chứng ho, sốt…).
Ngoài ra, người bệnh có thể tìm đến cách thức đẩy lùi tiểu đường hữu hiệu bằng Dây thìa canh lá to (Gymnema sylvestre)!
Với thành phần chính là acid gymnemic, có cấu trúc gần giống với phân tử đường, Dây thìa canh lá to hỗ trợ giảm thiểu hiệu quả việc hấp thụ glucose vào cơ thể tại ruột non. Ngoài ra, loại dược liệu này còn có khả năng chèn vào các thụ thể hấp thu glucose trong ruột, làm đường không thể đi vào tuần hoàn.
Nghiên cứu còn cho thấy, chiết xuất từ Dây thìa canh lá to (Gymnema sylvestre) có thể làm giảm khả năng giảm tải quá trình gan chuyển hóa glycogen dự trữ thành glucose và tăng cường tái tạo tế bào đảo tụy, tăng sinh insulin, từ đó ổn định đường huyết, ngăn ngừa biến chứng tiểu đường hữu hiệu.
Dây thìa canh lá to lần đầu được phát hiện và phát triển bởi PGS.TS Trần Văn Ơn, nguyên Trưởng Bộ môn Thực vật – Trường Đại học Dược Hà Nội. Sau nhiều đề tài nghiên cứu, Dây thìa canh lá to đã được chứng minh có tác dụng vượt trội gấp 2 lần so với dòng dây thìa canh bình thường trên thị trường.
Hiện tại, quy trình sản xuất và chế biến Dây thìa canh lá to thành các chế phẩm hỗ trợ ổn định đường huyết, ngăn ngừa biến chứng là DKbetics đã được chuyển giao độc quyền cho Công ty Cổ phần Dược Khoa. Để tham khảo thêm về các sản phẩm hỗ trợ tiểu đường từ Dây thìa canh lá to, vui lòng truy cập tại đây.
Bệnh nhân tiểu đường cần lưu ý gì trong mùa dịch, hi vọng bạn đã tìm được thông tin từ bài viết trên. Nếu còn bất cứ câu hỏi nào, hãy cho chúng tôi biết bằng cách comment tại mục bình luận bên dưới bài đăng hoặc liên hệ Hotline 093.666.8010 hoặc 093.666.8020 để được giải đáp. Truy cập website dkbetics.com thường xuyên để theo dõi thêm những bài chia sẻ hữu ích về bệnh tiểu đường nhé!
Tham khảo : Hội Nội tiết & Đái tháo đường Việt Nam