Mặc dù không có một chế độ ăn cho người tiểu đường được quy định cụ thể, nhưng thực phẩm bạn lựa chọn và lượng tiêu thụ mỗi ngày có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc kiểm soát đường huyết cũng như sức khỏe tổng thể. Việc ăn uống đúng cách sẽ giúp duy trì mức đường huyết ổn định và hạn chế biến chứng của bệnh tiểu đường. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh và phù hợp cho người mắc tiểu đường.

#image_title

Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người tiểu đường

Một chế độ ăn uống lành mạnh cho người tiểu đường cần đảm bảo đa dạng thực phẩm và cân đối giữa các nhóm dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn hằng ngày. Thực đơn nên được điều chỉnh dựa trên độ tuổi, giới tính, mức độ hoạt động và mục tiêu sức khỏe của từng người.

Không có loại thực phẩm nào có thể cung cấp toàn bộ dưỡng chất thiết yếu mà cơ thể cần, vì vậy việc kết hợp lựa chọn thực phẩm phù hợp và hạn chế những thực phẩm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe là vô cùng quan trọng.

Các loại thực phẩm được khuyến nghị dưới đây đều mang lại những lợi ích nhất định — một số giúp bảo vệ tim mạch, trong khi một số khác giúp ổn định đường huyết bằng cách làm giảm tốc độ hấp thu đường vào máu. Việc hiểu rõ và lựa chọn thực phẩm lành mạnh sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường hiệu quả hơn và hạn chế nguy cơ biến chứng lâu dài.

Những nhóm thực phẩm trong chế độ ăn cho người tiểu đường

Trái cây và rau củ

Mắc bệnh tiểu đường không có nghĩa là bạn phải kiêng hoàn toàn trái cây. Trái cây và rau củ là nguồn thực phẩm ít calo, giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, rất cần thiết cho một chế độ ăn lành mạnh.

Tuy nhiên, bạn nên hạn chế nước ép và sinh tố trái cây, vì chúng chứa ít chất xơ nhưng lại có nhiều đường tự do, dễ làm tăng nhanh đường huyết. Thay vào đó, hãy ăn cả trái cây và rau củ tươi để giữ nguyên hàm lượng chất xơ và kiểm soát đường huyết tốt hơn.

Bổ sung đầy đủ trái cây và rau củ còn giúp giảm nguy cơ đột quỵ, bệnh tim, huyết áp cao và một số loại ung thư — những bệnh lý mà người tiểu đường có nguy cơ mắc cao hơn bình thường.

Tinh bột

Thực phẩm giàu tinh bột như gạo, mì ống, bánh mì là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, vì chúng được chuyển hóa thành glucose để các tế bào sử dụng làm nhiên liệu.

Tuy nhiên, các loại tinh bột tinh chế có thể khiến mức đường huyết tăng nhanh, gây khó khăn trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Do đó, người tiểu đường nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp, chẳng hạn như yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên hạt hoặc khoai lang.

Những thực phẩm này giàu chất xơ, giúp làm chậm quá trình hấp thu đường, hỗ trợ ổn định đường huyết và cải thiện chức năng tiêu hóa một cách tự nhiên.

#image_title

Thực phẩm giàu protein

Thịt và cá là nguồn protein dồi dào, giúp duy trì và phát triển khối cơ bắp khỏe mạnh. Tuy nhiên, trong một chế độ ăn uống lành mạnh, bạn nên hạn chế tiêu thụ thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn, vì chúng có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ung thư.

Thay vào đó, hãy ưu tiên lựa chọn các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi,… vì chúng giàu axit béo omega-3 – dưỡng chất có tác dụng bảo vệ tim mạch, giảm viêm và hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn.

Thực phẩm từ sữa và sản phẩm thay thế

Sữa, phô mai và sữa chua có nhiều canxi và protein – rất tốt cho xương, răng và cơ bắp của bạn. Tuy nhiên, trước khi lựa chọn những thực phẩm này bạn cần chú ý đến lượng đường bổ sung, tốt nhất bạn nên dùng sản phẩm không đường và thêm một số loại quả ăn kết hợp nếu bạn muốn nó ngọt hơn.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo, đường và muối

Thực tế, không có loại thực phẩm nào là hoàn toàn bắt buộc trong một chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, vì chúng ta vẫn cần ăn đa dạng thực phẩm mỗi ngày, điều quan trọng là hiểu rõ cách từng loại thực phẩm ảnh hưởng đến cơ thể để lựa chọn một cách thông minh hơn.

Đặc biệt, những thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối thường có hàm lượng calo cao và có thể làm tăng nhanh lượng đường trong máu, khiến việc kiểm soát tiểu đường trở nên khó khăn hơn. Vì vậy, cần hạn chế nhóm thực phẩm này và ưu tiên lựa chọn các món ăn tự nhiên, ít chế biến để bảo vệ sức khỏe lâu dài.

#image_title

Trên đây là những nhóm thực phẩm thường được khuyến nghị trong chế độ ăn cho người tiểu đường. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, việc lựa chọn thực phẩm cần dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu dinh dưỡng riêng của từng người. Bạn nên ưu tiên những thực phẩm có lợi cho đường huyết, đồng thời hạn chế các loại thực phẩm có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, nhằm giảm nguy cơ biến chứng và hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường một cách an toàn, bền vững.

Xem thêm: Ăn gì để hạ đường huyết hiệu quả?